Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) tarafından yayımlanan bir analizde, bireysel kredi kartlarının hızla artan borç bakiyelerine dikkat çekildi. TCMB uzmanlarından Kübra Bölükbaş, Mehmet Selman Çolak ve Eren Ocakverdi tarafından kaleme alınan raporda, bireysel kredi kartı bakiyesinin geçen yıl yüzde 180 oranında arttığı vurgulandı. Bu büyümenin, hem kredi kartlarının ödeme aracı olarak kullanımının yaygınlaşmasından hem de talep kaynaklı gelişmelerden kaynaklandığı belirtildi.
Kredi Kartı Borçları Dikkat Çekiyor
Analizde, 28 milyon aktif bireysel kredi kartı kullanıcısının borç dağılımı detaylandırıldı. Buna göre, kullanıcıların yarısının (14 milyon kişi) 25 bin TL’nin altında bir kredi kartı bakiyesi bulunurken, 150 bin TL ve üzerinde borcu olanların sayısının toplam kullanıcılar içerisindeki payı sadece yüzde 9. Ancak bu küçük grubun toplam kredi kartı borçlarının yüzde 50’sinden fazlasını oluşturduğu ifade edildi.
Yüksek Bakiyelere Yönelik Düzenleme Gündemde
Analizde ayrıca, kredi kartlarının hanehalkı harcamalarındaki dalgalanmayı yumuşatan rolü göz önünde bulundurularak, kredi kartı faiz oranlarının diğer bireysel kredilere göre daha düşük tutulduğuna dikkat çekildi. Ancak yüksek bakiyeli kart kullanıcılarının borçlarını kredilendirme eğiliminde oldukları, düşük bakiyeli kullanıcıların ise bu davranışı daha az gösterdikleri belirtildi. Bu nedenle, yüksek bakiyeli kullanıcıların kredilendirme motivasyonunu azaltacak düzenlemelere ihtiyaç duyulduğu ifade edilerek, TCMB’nin bu kullanıcılar için azami akdi faizlerde farklılaşmaya gitme kararının bu kapsamda değerlendirilmesi gerektiği vurgulandı.
Gelirle Uyumlu Borç Profili
Kredi kartı borçları ile bireylerin gelir düzeyleri arasındaki ilişkiye de değinilen raporda, gelir arttıkça kredi kartı borç bakiyelerinin de yükseldiği ortaya kondu. Özellikle yüksek gelir grubunda kredi kartı borçlarının yoğunlaştığına dikkat çekilen analizde, TCMB’nin kredi kartı faiz oranlarına yönelik attığı adımın yüksek gelir grubundaki bireylerin borç birikimini azaltmaya yönelik bir etkisinin olacağı kaydedildi.
Makroekonomik Denge ve Dezenflasyon Süreci
Son olarak, TCMB’nin bu faiz düzenlemeleriyle iç talebi dengelemeyi ve bireysel kredi kartı borçluluğunu azaltmayı hedeflediği vurgulandı. Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu’nun (BDDK), asgari ödemesi geciken kredi kartı borçları için yapılandırma programı açıklamasıyla da borçlarını ödemekte zorlanan bireylerin bu sıkılaştırıcı politikadan en az şekilde etkilenmesinin amaçlandığı ifade edildi. Kurumlar arası koordinasyonla alınan bu önlemlerin, dezenflasyon sürecine katkı sağladığı belirtildi.
